W IV kwartale 2021 roku Rada Ministrów przyjmuje projekt nowelizacji rozporządzenia z 2019 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Czyni to w celu usunięcia regulacji, które są zbyt restrykcyjne względem dyrektyw unijnych. Co się zmienia? Wyjaśniamy i przypominamy, jakie przepisy wprowadziło rozporządzenie w 2019 roku!
Nowelizacja rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko 2021 r.
Szereg wprowadzanych przez ostatnie lata zmian legislacyjnych dotyczących ochrony środowiska miał na celu transpozycję prawa wspólnotowego na grunt polskiego porządku prawnego, czyli dostosowanie przepisów krajowych do wymagań dyrektyw unijnych. W przypadku projektu nowelizacji rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w 2021 roku mamy natomiast do czynienia z odwrotną sytuacją!
Okazuje się, że niektóre zapisy ww. rozporządzenia stanowiły nadregulację względem dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE (z 2011 roku) w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko.
Jak czytamy w wykazie prac legislacyjnych i programowych, Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko procedowany jest w celu redukcji obciążeń nieuzasadnionych w obecnym systemie ocen oddziaływania na środowisko.
Co się zmienia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko?
Oznacza to, że ww. Dyrektywa 2011/92/UE w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko jest, w przypadku części inwestycji, mniej restrykcyjna niż przyjęte w 2019 roku rozporządzenie.
Dotyczy to głównie instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych emitujących pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0,03 MHz do 300 000 MHz – w przypadkach wskazanych w § 2 ust. 1 pkt 7 i § 3 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia „OOŚ” przepisy te były znacznie surowsze od wymogów ustanowionych przez UE.
Dlatego też Rada Ministrów postanowiła znieść obowiązek przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko w przypadku tego rodzaju przedsięwzięć – wykreśla instalacje emitujące pole elektromagnetyczne z treści rozporządzenia.
Uzasadnieniem nowelizacji jest więc brak ujęcia tego rodzaju instalacji w Dyrektywie 2011/92/UE, ale również fakt, że istnieją już obowiązujące regulacje, zawarte w Ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, które gwarantują bezpieczeństwo i kontrolę nad polem elektromagnetycznym emitowanym od instalacji radiokomunikacyjnych.
Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko a oceny oddziaływania i decyzje środowiskowe
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko miało na celu uszczelnić system ocen oddziaływania na środowisko, wyeliminować wszelkie wątpliwości interpretacyjne i usprawnić procesy inwestycyjne. W przypadku niektórych inwestycji regulacje zaostrzono, natomiast część przedsiębiorców zwolniono także z obowiązku uzyskania decyzji środowiskowej.
Rozporządzenie zawiera katalog przedsięwzięć, których inwestorzy mają obowiązek uprzedniego uzyskania decyzji środowiskowej. Podzielono go na dwie grupy.
- Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko – ich realizacja wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko i uzyskania niezbędnych decyzji środowiskowych.
- Inwestycje mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – o obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania decyduje organ właściwy do wydania decyzji środowiskowej we współpracy z organami opiniującymi.
Kryteria i progi decydujące o kwalifikowaniu niektórych rodzajów przedsięwzięć
Jedną z nadrzędnych zmian, którą wprowadziło omawiane rozporządzenie w 2019 roku, była modyfikacja kryteriów i progów, które decydują o kwalifikowaniu niektórych przedsięwzięć do obowiązku uzyskania decyzji środowiskowej, np. chowu i hodowli zwierząt, inwestycji narciarskich, browarów, słodowni i gorzelni.
Zaostrzenie części przepisów miało wzmocnić rolę organów ochrony środowiska w procesie inwestycyjnym, a w przypadku niewielkich inwestycji z branży narciarskiej czy browarniczej złagodzenie regulacji miało przełożyć się na możliwość rozpoczęcia działalności bez konieczności realizacji kosztownej procedury środowiskowej.
Decyzja środowiskowa – rozszerzenia i zwolnienia z obowiązku
Od przyjęcia tego rozporządzenia w 2019 roku obowiązkiem uzyskania decyzji środowiskowej została objęta m.in. branża gospodarki odpadami. Celem tej zmiany była możliwość przeprowadzenia – już na etapie planowania obiektów – szczegółowej analizy pod kątem wpływu na środowisko, co powinno przełożyć się na ograniczenie ryzyka pożarów w miejscach składowania odpadów.
Od obowiązku ubiegania się o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację zwolniono liczne przedsięwzięcia, m.in.:
- tartaki i stolarnie,
- instalacje do produkcji kotłów,
- stacje elektroenergetyczne,
- instalacje do naprawy sprzętu kolejowego,
- stacje paliw gazu sprzężonego.
Za pomocą omawianego rozporządzenia uniemożliwiono też niekontrolowane przeprowadzanie rozbudowy bądź przebudowy obiektów uznawanych za mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko bez uprzedniego wydania decyzji środowiskowej.
Przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko
Wszystkie rodzaje inwestycji objęte tym rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko są zobowiązane do realizacji projektu zgodnie z przepisami, czyli do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ). W przypadku inwestycji mogących tylko potencjalnie znacząco zagrażać środowisku odpowiedni organ administracyjny może zwolnić inwestora z tego obowiązku.
Cały proces wymaga bardzo dobrej znajomości przepisów i przygotowania rzetelnej dokumentacji, dlatego nie warto działać na własną rękę. W Eko-Projekt uzyskaliśmy tysiące prawomocnych decyzji administracyjnych związanych z prawem ochrony środowiska – zapraszamy do konsultacji!
FAQ
1. Co zakłada rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko z 2019 r.?
Rozporządzenie zawiera katalog przedsięwzięć zobligowanych do uzyskania decyzji środowiskowej i przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Inwestycje są podzielone na zawsze znacząco i potencjalnie znacząco oddziałujące na środowisko – w zależności od klasyfikacji zmienia się przebieg procesu inwestycyjnego.
2. Co to jest decyzja środowiskowa?
Decyzja środowiskowa, czyli decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, jest pozwoleniem administracyjnym wydawanym dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Jej celem jest takie ukształtowanie inwestycji, aby jak najmniej szkodziła środowisku. Zasady wydawania decyzji reguluje Ustawa z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
3. Co to jest ocena oddziaływania na środowisko?
Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) jest przeprowadzana przed wydaniem decyzji środowiskowej – dla inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko i dla niektórych mogących tylko potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. W ramach oceny sporządza się raport oddziaływania na środowisko oraz organizuje się konsultacje społeczne. Postępowanie kończy się wydaniem decyzji środowiskowej.